Xây dựng kế hoạch tài chính để về hưu sớm (FIRE Movement)

Có lẽ bạn đã từng nghe đến phong trào FIRE (Financial Independence, Retire Early). Đây là một khái niệm tài chính không còn xa lạ ở các nước phát triển, nơi hàng ngàn người đang thực hiện mục tiêu nghỉ hưu sớm nhờ việc lập kế hoạch tài chính thông minh. Với khái niệm FIRE, bạn không chỉ đạt được tự do tài chính mà còn tận hưởng cuộc sống theo cách mình muốn, thay vì bó buộc trong công việc đến già. Nếu bạn cũng đang mong muốn xây dựng một kế hoạch FIRE cho riêng mình, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn bắt đầu hành trình này một cách dễ dàng và hiệu quả!

FIRE Movement là gì?

FIRE, viết tắt của Financial Independence, Retire Early (Tự do tài chính, nghỉ hưu sớm), là một triết lý sống tập trung vào việc tiết kiệm và đầu tư tích cực để đạt được tự do tài chính trước tuổi nghỉ hưu thông thường.

Cốt lõi của FIRE là:

• Tự do tài chính: bạn sở hữu đủ tài sản hoặc nguồn thu nhập thụ động để trang trải chi phí sinh hoạt mà không cần đi làm.

• Nghỉ hưu sớm: không còn làm việc chỉ vì tiền bạc mà dành thời gian cho gia đình, đam mê, hoặc sở thích cá nhân.

Hãy đặt câu hỏi “FIRE có phù hợp với mình không?” trước khi bắt đầu:

FIRE không phải dành cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng một phần triết lý này để xây dựng cuộc sống tài chính bền vững hơn.

• Nếu bạn yêu thích công việc hiện tại: hãy nhắm đến mục tiêu tự do tài chính để có thể làm việc vì đam mê, không phải vì tiền bạc.

• Nếu bạn muốn nghỉ hưu sớm: FIRE chắc chắn là con đường dành cho bạn.

Dù mục tiêu nghe có vẻ “màu hồng”, nhưng để đạt được FIRE không phải là điều dễ dàng. Nó đòi hỏi kỷ luật tài chính, chiến lược tiết kiệm, và đầu tư dài hạn. Vậy đây là những yếu tố cốt lõi trong kế kế hoạch FIRE, cùng tìm hiểu ngay bên dưới

Những yếu tố cốt lõi trong kế hoạch FIRE

Có bốn yếu tố cốt lõi chính trong kế hoạch FIRE có thể kể đến: “con số FIRE” của bạn, tiết kiệm tích cực, đầu tư để gia tăng tài sản và duy trì kỷ luật và linh hoạt với kế hoạch. Những yếu tố này có ý nghĩa gì trong kế hoạch FIRE? Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các yếu tố trên:

Xác định “con số FIRE” của bạn

“Con số FIRE” chính là số tiền mà bạn cần để nghỉ hưu và sống thoải mái mà không phải lo lắng về tài chính.

Công thức cơ bản là:

Con số FIRE = Chi phí sinh hoạt hàng năm × 25

Tuy nhiên cần lưu ý rằng chi phí sinh hoạt của bạn có thể thay đổi theo thời gian. Ví dụ, khi lớn tuổi, bạn có thể cần chi tiêu nhiều hơn cho y tế hoặc chăm sóc sức khỏe. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tính chính xác của “Con số FIRE.” Vì vậy, việc định kỳ xem xét và điều chỉnh con số này là rất quan trọng.

Ví dụ: Nếu bạn cần 200 triệu đồng/năm để duy trì cuộc sống thì Con số FIRE: 200 triệu x 25 = 5 tỷ đồng.

Lưu ý về nguyên tắc “4% Rule”:
Nếu bạn có danh mục đầu tư tạo ra lợi nhuận trung bình khoảng 4% sau lạm phát mỗi năm, bạn có thể rút ra 4% số tiền đã tích lũy để chi tiêu mà không làm suy giảm đáng kể số tài sản gốc.

Ví dụ, với 5 tỷ đồng trong tài khoản, bạn có thể rút ra khoảng 200 triệu đồng/năm để chi tiêu. Số tiền còn lại tiếp tục sinh lời, giúp bạn duy trì tài chính trong dài hạn. Tuy nhiên bạn cũng cần lưu ý rằng:

• Công thức “Chi phí hàng năm × 25” dựa trên giả định lợi nhuận đầu tư trung bình là 4% sau lạm phát, điều này có thể thay đổi tùy thuộc vào biến động kinh tế.
• Nguyên tắc này không phải là một công thức “phù hợp với tất cả”. Bạn cần điều chỉnh kế hoạch tài chính dựa trên các yếu tố cá nhân như: tuổi thọ kỳ vọng, danh mục đầu tư, và mức độ rủi ro bạn có thể chấp nhận.

Tiết kiệm tích cực – Chi tiêu tối ưu

Tiết kiệm là nền tảng của FIRE. Để đạt được mục tiêu, tỷ lệ tiết kiệm của bạn nên cao hơn mức bình thường (thường từ 50 - 70% thu nhập). Tuy nhiên, mức tiết kiệm này không phải lúc nào cũng khả thu cho đại đa số người dùng, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình và thấp.

Vì vậy, điều quan trọng là bạn cần linh hoạt điều chỉnh tỉ lệ tiết kiêm sao cho phù hợp với hoàn cảnh cá nhân và điều kiện tài chính hiện tại. Thay vì áp lực đặt ra con số cụ thể, bạn có thể bắt đầu với mức tiết kiệm khả thu, sau đó dần cải thiện bằng cách tăng thu nhập hoặc tối ưu hóa các khoản chi tiêu không cần thiết.

Một số mẹo tiết kiệm hiệu quả có thể bạn chưa biết:

• Giảm thiểu chi phí sinh hoạt: tìm cách cắt giảm chi tiêu không cần thiết như ăn uống ngoài hàng, mua sắm vô tội vạ.

• Ưu tiên chi tiêu cho giá trị dài hạn: thay vì mua một chiếc xe đắt tiền, hãy đầu tư vào học tập hoặc quỹ đầu tư dài hạn.

• Tăng thu nhập: tìm kiếm các cơ hội công việc thêm hoặc học thêm kỹ năng để cải thiện thu nhập chính.

Khi nhắc đến việc tăng thêm thu nhập, nhiều người sẽ lựa chọn giải pháp tìm kiếm cơ hội công việc làm thêm - như một nghề tay trái hái ra tiền. Vậy có bao nhiêu người chọn phương án đầu tư dài hạn? Để đạt được mục tiêu FIRE thì yếu tố đầu tư là một trong những điều thiết yếu cần có trong kế hoạch.

Đầu tư để gia tăng tài sản

Không chỉ tiết kiệm, việc đầu tư đóng vai trò quyết định trong việc đạt đến FIRE. Bởi lẽ, tài sản của bạn cần sinh lời để đuổi kịp lạm phát và tạo nguồn thu nhập thụ động.

Bạn có thể tham khảo các loại hình đầu tư phổ biến hiện nay:

Duy trì kỷ luật và linh hoạt với kế hoạch

Hành trình đến với FIRE không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Thị trường có thể thay đổi, chi phí sinh hoạt có thể tăng lên, hoặc cuộc sống cá nhân có thể xuất hiện những sự kiện bất ngờ. Dưới đây là lời khuyên giúp bạn có thể cân bằng được kế hoạch khi đối mặt với một số “thử thách”:

• Theo dõi và điều chỉnh kế hoạch định kỳ: Bạn nên dành thời gian để đánh giá lại chi phí, thu nhập, và các khoản đầu tư hàng năm để đảm bảo chúng vẫn phù hợp với mục tiêu.

• Duy trì lối sống đơn giản: không nhất thiết phải sống quá tiết kiệm và khắt khe với bản thân, nhưng hãy tránh xa những cám dỗ tiêu dùng không cần thiết. Lối sống này tập trung vào việc ưu tiên những giá trị mang lại ý nghĩa lâu dài như sức khỏe, gia đình, và trải nghiệm, thay vì tiêu tốn tiền bạc vào những thứ chỉ thỏa mãn trong chốc lát.

Trên đây là bốn yếu tố cốt lõi trong kế hoạch FIRE được chúng tôi đúc kết giúp bạn có cái nhìn tổng quan về quá trình xây dựng kế hoạch tài chính để về hưu sớm. Ngoài những yếu tố này ra thì bạn cũng nên nắm vững các “thử thách” - rào cản phổ biến trên con đường “chinh phục” FIRE.

Những rào cản phổ biến trên con đường FIRE

Đây có lẽ là con đường dài đầy thử thách mà chỉ những ai thật sự kiên trì và chuẩn bị kỹ lưỡng mới có thể vượt qua. Dưới đây là những rào cản phổ biến mà bạn cần lưu ý:

• Thiếu kiên nhẫn: FIRE không phải câu chuyện một sớm một chiều. Đôi khi, bạn sẽ thấy mất kiên nhẫn khi nhìn những người xung quanh tận hưởng cuộc sống trong khi bạn đang phải tiết kiệm hoặc cắt giảm chi tiêu. Hãy nhớ rằng, kiên trì và kỷ luật là yếu tố quyết định.

• Rủi ro đầu tư: thị trường đầu tư luôn đi kèm rủi ro từ biến động kinh tế, sự thay đổi chính sách, đến các yếu tố không lường trước. Đa dạng hóa danh mục đầu tư là cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro.

• Áp lực xã hội: sống tiết kiệm để đạt mục tiêu FIRE có thể khiến bạn phải đối mặt với ánh mắt ngạc nhiên hoặc lời bàn tán từ bạn bè, gia đình. Việc duy trì lối sống khác biệt dễ làm bạn cảm thấy cô đơn, nhưng hãy tập trung vào đích đến của mình.

Vượt qua những thách thức này không dễ, nhưng với kế hoạch cụ thể và tinh thần vững vàng, bạn hoàn toàn có thể chinh phục giấc mơ FIRE.

Tóm lại, hành trình đến với FIRE không chỉ là một kế hoạch tài chính, mà còn là một lối sống mang lại sự tự do và ý nghĩa. Nó đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn, kỷ luật, và biết tận dụng cơ hội đầu tư một cách thông minh. Nếu bạn mơ ước một cuộc sống không bị ràng buộc bởi tài chính, thì tại sao không bắt đầu xây dựng kế hoạch FIRE ngay từ hôm nay? Ghi nhớ châm ngôn: "Đường dài mới biết ngựa hay", mọi sự cố gắng hôm nay đều sẽ mang lại kết quả xứng đáng trong tương lai! Chúc bạn thành công trên con đường chinh phục mục tiêu tài chính của mình.